Poradnia  Wychowawczo-Zawodowa w Górze powstała 1 stycznia 1970 r.  Uruchomiono ją dzięki ówczesnemu inspektorowi szkolnemu Tadeuszowi Podwińskiemu. Od 1993 funkcjonuje pod nazwą Poradnia  Psychologiczno-Pedagogiczna. Poradnia  pracę rozpoczęła w Szkole Podstawowej Nr 1 w Górze przy ul. Konopnickiej w bardzo trudnych warunkach lokalowych i kadrowych. Mieściła się bowiem w  pokoiku o powierzchni 12 m². Pracowała jedna osoba Teresa Czerska – pedagog i zarazem kierownik tej placówki. Po kilku miesiącach zatrudniono na pół etatu psychologa.

W 1972 r. poradnia  przeniosła się do dwu pomieszczeń znajdujących się przy ul. Armii Polskiej 15. Sytuacja lokalowa poprawiła się tylko nieznacznie, bo dysponowała tylko 30 m² powierzchni. Wojewódzka Poradnia  Wychowawczo-Zawodowa pomogła w wyposażeniu w materiały do badań i pomoce naukowe. Te dwa pomieszczenia służyły do badań, rozmów i porad, jako sekretariat i poczekalnia dla osób badanych. W 1975 r. poradnia  przeniosła się do lokalu przy ul. Marchlewskiego 43 (obecnie ul. Podwale). W tym samym budynku ulokowano Bibliotekę Pedagogiczną. Poradnia  dysponowała 5 pomieszczeniami o łącznej powierzchni 54 m². Urządzenia sanitarne użytkowano wspólnie z biblioteką. W 1982 r. poradnia  Wychowawczo-Zawodowa przeniosła się ponownie na ul. Armii Polskiej 15, zajmując pięć pomieszczeń. Opuszczone sale zajęła Biblioteka Pedagogiczna.

1 r. poradnia  została przeniesiona do budynku w centrum miasta – przy pl. Bolesława Chrobrego 27. Wcześniej znajdował się hotel dla nauczycieli i biblioteka szkolna Liceum Ogólnokształcącego. W 1993 r. w tym samym budynku znalazła się Biblioteka Pedagogiczna.

Na początku XXI w. doszło do zmian organizacyjnych. Dotychczas poradnia  była samodzielną jednostką, teraz od 1 października 2002 r. połączono ją z Powiatowym Ośrodkiem Doskonalenia Nauczycieli, tworząc Powiatowe Centrum Doskonalenia Nauczycieli i Poradnictwa Psychologiczno-Pedagogicznego.

Pracownicy PPP w sierpniu 2007 r.

Ówczesna kierownicza Teresa Czerska w roku szkolnym 1973/1974 zatrudniła 2 pedagogów (w tym Wandę Takuśki); psychologa, który dwa razy w tygodniu dojeżdżał z Głogowa i zajmował się badaniem dzieci pod kątem selekcji do szkół specjalnych. Wówczas też w poradni zaczęła pracować sekretarka. Problemem poradni był brak psychologa. Od 1978 r. funkcję dyrektora objęła Wanda Takuśki. Sprawowała je do 2003 r. , od 2002 r. jako wicedyrektor PCDiPPP. Po niej to stanowisko sprawowała Magdalena Czepelska (2004-2005), potem Sławomir Dębowicz (2006-2015), Roksana Stec-Turowska (2015-2017), Agnieszka Strzyż (2017-2018) i ponownie Roksana Stec-Turowska (od 2018).

Na początku 1975 r. teren oddziaływania poradni obejmował 28 szkół podstawowych (28 pełnych – ośmioklasowych i niepełnych) z 5 793 dziećmi, Liceum Ogólnokształcące z 560 uczniami, Liceum Ekonomiczne z 160 uczniami, Zespół Szkól Zawodowych z 400 uczniami, Szkołę Przysposabiająca do Zawodu z 125 uczniami, przedszkola z 300 dziećmi i ogniska przygotowawcze z 200 dziećmi. Średnio na każdego pracownika przypadało 2,5 tys. osób.

Terenem działania poradni był powiat górowski – do 1975 r., potem teren byłego powiatu górowskiego – w latach 1975-1998, po 1998 r. ponownie powiat górowski. Liczba uczniów, którymi mogłaby zajmować się poradnia  zależało od liczby uczniów w przedszkolach, szkołach podstawowych i ponadpodstawowych, np. w roku szkolnym 1989/1990 było ich 8 725, 2001/2002 – 10 986, 2007/2008 to 8 468. Nie znaczy to, że wszystkim zajmowali się pracownicy poradni, jedynie z niewielką częścią, która potrzebowała pomocy.

Początkowo Poradnia  Wychowawczo–Zawodowa koncentrowała się na działaniach związanych z poradnictwem wychowawczym i poradnictwie zawodowym. Poradnictwo wychowawcze polegało na udzielaniu szkołom i placówkom oświatowo–wychowawczym oraz rodzicom pomocy, zwłaszcza przezwyciężaniu trudności wychowawczych, wczesnym wykrywaniem defektów oraz wyodrębnianiu i kierowaniu części dzieci do odpowiednich szkół i zakładów specjalnych. W zakresie poradnictwa zawodowego poradnia  pomagała na przygotowaniu młodzieży do wyboru kierunków dalszego kształcenia i właściwego wyboru zawodu. Obecnie kładzie się nacisk na terapię i szeroko rozumianą profilaktykę.

Jak początkowo wyglądała praca poradni? W ciągu roku szkolnego 1973/1974 pracownicy przebadali ogółem 781 dzieci. Szkoły zgłosiły 156 dzieci podejrzanych o niedorozwój umysłowy, z czego 34 zakwalifikował do szkoły specjalnej. Pracownicy poradni wygłosili 26 prelekcji z pedagogiki i psychologii, brali udział w 5 szkoleniach, przeprowadzili 67 konsultacji z nauczycielami i 167 rozmów z rodzicami. W maju 1974 r. zorganizowano konkurs zawodoznawczy.

Szczegółowy opis działalności poradni mamy dla roku szkolnego 1979/1980. Wówczas przebadano ok. 500 dzieci. Do pracy reedukacyjnej w przedszkolu i do zespołów dydaktyczno-wychowawczych w klasie I zakwalifikowano 80 dzieci, do szkoły specjalnej dla dzieci z lekkim niedorozwojem umysłowym – 15, do szkoły życia – 2. W 30 przypadkach stwierdzono obniżenie sprawności umysłowej na granicy upośledzenia umysłowego. Fragmentaryczne opóźnienie rozwoju psychicznego stwierdzono u 220 dzieci, które zostały zakwalifikowane do zespołów korekcyjno-wyrównawczych działających w szkołach. U jednego dziecka stwierdzono wysoki stopień desocjalizacji i zostało skierowane do zakładu wychowawczego.

W roku szkolnym 1986/1987 największą część przebadanych stanowiły dzieci klas I-III, u których stwierdzono trudności w nauce czytania i pisania. U większości wykryto deficyty w rozwoju funkcji percepcyjno-motorycznych. Kierowano je do zespołów korekcyjno-kompensacyjnych.

W roku szkolnym 1985/1986 dzieci starsze z klas IV-VII mające duże opóźnienia szkolne kierowano do Szkół Przysposabiających do Zawodu lub Ochotniczych Hufców Pracy. Dotyczyło to osób o normalnym lub nieco obniżonym poziomie intelektualnym, których braki edukacyjne nie rokują nadziei na ukończenie szkoły podstawowej. A braki wynikały z z zaniedbań środowiskowych, błędów dydaktycznych i wychowawczych szkoły, niewyrównanych braków z klas młodszych i niezreedukowanych opóźnień w rozwoju percepcyjno-motorycznych. Potencjalni uczniowie SPdZ musieli mieć ukończoną klasę VI i 15 lat lub mający 14 lat z tym, że w ciągu jednego roku szkolnego winni przerobić dwie klasy.

Dzieci z upośledzeniem umysłowym otrzymują specjalne orzeczenie, które wydaje tzw. zespól orzekający. W jego skład wchodzili: dyrektor poradni, psycholog, pedagog, lekarz medycyny szkolnej i pracownik administracji szkolnej. Od roku szkolnego 1987/1988 górowska poradnia  jako jedyna w województwie leszczyńskim mogła się poszczycić dzięki współpracy z Zespołem Opieki Zdrowotnej tym, że w każdym posiedzeniu będzie obecny lekarz pediatra. Zespół orzekający zbierał się przeciętnie co dwa miesiące, rozpatrywał nie tylko problem dziecka upośledzonego, ale również wydawał orzeczenia kwalifikujące do nauczania indywidualnego (dziecko chore, przebywające w domu), do nauczania zindywidualizowanego (dzieci upośledzone, z przyczyn obiektywnych nie objęte edukacją w szkołach specjalnych) i do zakładów wychowawczych, tzw. poprawczaków. Te ostatnie orzeczenia wydawano rzadko.

W 1994/1995 pojawił się problem „dyslektyków”. Zgłaszano uczniów w związku z egzaminami wstępnymi lub maturalnymi, którzy popełniali błędy ortograficzne. Po badaniach w większości przypadków nie można było ich uznać jako dyslektyków. Rozwiązanie tego problemu nie ułatwiało brak stosownych zarządzeń w tej kwestii. Ten problem występował w kolejnych latach.

Pracownicy PPP w październiku 2019 r.

Obecnie Poradnia  Psychologiczno-Pedagogiczna w Górze świadczy pomoc psychologiczną, pedagogiczną i logopedyczną obejmującą diagnozę, orzecznictwo, opiniowanie, konsultację, terapię, doradztwo, interwencję w środowisku szkolnym i działalność informacyjną. Niech parę wybranych liczb zobrazuje pracę poradni. W roku szkolnym 2018/2019 przeprowadzono 480 diagnoz psychologicznych, 420 – diagnoz pedagogicznych i 116 diagnoz logopedycznych.  Po przeprowadzonych badaniach pracownicy udzielali porad i wskazówek rodzicom, opracowywano pisemne opinie zwierające diagnozę, wnioski i wskazania dla rodziców oraz nauczycieli. Zespól orzekający wydal 87 orzeczeń. Terapią logopedyczną objęto 53 dzieci, psychologiczną – 21, pedagogiczną – 10. Realizowano zadania dotyczące wspomagania przedszkoli, szkół i placówek oświatowych.

Mirosław Żłobiński

Pierworuk: „Życie Powiatu” 2020 nr 1 s. 11